LỜI NGƯỜI XƯA

Quy Tắc Làm Người con và đệ tử tốt

Nội dung tuyển chọn bài thơ thứ sáu của Luận ngữ học:Nói bao quát: tên đầu tiên của: “ĐỆ TỬ QUY” là “Huấn Mông Văn” tác phẩm của vị tú tài tên là Lý Dục Tú vào đời nhà Thanh thời vua Khang-Hy.

•                                              Đệ tử nhập tắc hiếu,

•                                              Xuất tắc đệ,

•                                              Cẩn nhỉ tín,

•                                              Phiếm ái chúng,

•                                              Nhỉ thân nhân,

•                                              Hành hữu dư lực,

•                                              Tắc dĩ học văn.

Đoạn văn gồm ba chữ một câu, hai câu một vần và chia làm năm phần đế diễn thuật, trình bày một cách cụ thế về bổn phận làm con lúc ở nhà, khi ra ngoài, đối xử với mọi người và tiếp vật. Phải có lễ nghi và nguyên tắc cầu học, đặc biệt hơn là chú trọng về mặt giáo dục trong gia đình và sinh hoạt ngoài xã hội.

Sau đó do ông Giá Tồn Nhơn triều đại nhà Thanh tu chỉnh, đổi tên là ĐỆ TỬ QUY, là quyển sách quý giá trong việc tu dưỡng phẩm đức chân chính, giáo dục con em làm tròn bổn phận trách nhiệm của mình và ngăn ngừa những hành vi tư tưởng tà bậy, giữ lòng chân thành để xây dựng một nền gia phong trung hậu.

Quyển sách ĐỆ TỬ QUY, là dựa theo lời dạy của thánh Khổng Phu Tử mà biên tập thành nguyên tắc sinh hoạt. Trước tiên trong sinh hoạt hằng ngày, phải hiếu thuận cha mẹ, yêu thương anh chị em, kế đến là lời nói, hành vi hằng ngày phải hết sức thận trọng và phải giữ chữ tín. Khi sống chung với mọi người phải bình đẳng bác ái, lúc được thân cận với người có nhân đức thì phải học hỏi theo họ. Đây là những điều rất quan trọng, cần phải thực hành. Sau đó nếu có dư thời gian và khả năng, phải học tập tốt sáu ngành nghề và những loại học vấn hữu ích khác.

Dịch giải:

NHẬP TẮC HIẾU

(Ớ nhà phải hiếu thuận cha mẹ) ______________ 0) 

Dịch giải:

Khi cha mẹ kêu gọi, phải lập tức lên tiếng, khi cha mẹ giao phó việc gì, phải nhanh chóng làm ngay, không nên lười biếng chậm trễ. Cha mẹ dạy cho chúng ta đạo lý làm người là vì muốn chúng ta được tốt, cần phải cung kính vâng theo. Khi làm điều gì sai quấy, cha mẹ răn dạy, phải ngoan ngoãn thuận theo, không nên cãi lại, làm cha mẹ tức giận và đau lòng.

Chăm sóc cha mẹ nên hết lòng và chu đáo, như Huỳnh Hương (bé trai tên Hương lúc 9 tuổi) trong Nhị Thập Tứ Hiếu, vì muốn cha mẹ yên giấc ngủ ngon. Trời mùa hè quạt giường của cha mẹ cho mát, đến khi mùa đông thi làm ấm mền chiếu cho cha mẹ, thật là tấm gương đáng cho chúng ta học theo.

Dịch giải:

Buổi sáng thức dậy phải hỏi thăm sức khỏe cha mẹ. Buổi chiều sau khi về nhà, kể lại mọi việc trong ngày, đi thưa về trình để cha mẹ yên lòng Những tập quán sinh hoạt trong lúc bình thường phải có qui luật, làm việc có nguyên tắc, không nên tùy ý thay đổi, để tránh